Stara Dębica

Koszary piechoty i koszary przy moście w Dębicy

W drugiej połowie XIX wieku w rejonie dzisiejszego Placu Solidarności powstały koszary piechoty konstrukcji drewnianej. Mieścił się w nich batalion piechoty w sile około 500 ludzi. Do 1905 r. w koszarach stacjonował I batalion austro-węgierskiego 90. Pułku Piechoty, następnie II batalion 40. Galicyjskiego Pułku Piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.

27 sierpnia 1922 r. w koszarach zakwaterowano żołnierzy III batalionu 2. Pułku Strzelców Podhalańskich. W drugiej połowie lat dwudziestych batalion był jednak stale skadrowany (przeznaczony do rozwinięcia w razie zagrożenia, zwłaszcza wojny), a prawdopodobnie wiosną 1931 r. jego kadra opuściła Dębicę, dołączając do reszty pułku w Sanoku.
Po sprowadzeniu do Dębicy w grudniu 1930 roku 5. Pułku Strzelców Konnych w koszarach piechoty umieszczono 4. szwadron, a następnie także szwadron gospodarczy i zapasowy oraz pluton łączności.


Najpóźniej z początkiem marca 1936 r. koszarom nadano nazwę Koszary Piechoty im. gen. Bonifacego Jagmina, który był jednym z dowódców 5. Pułku Strzelców Konnych w okresie powstania listopadowego. Wsławił się w walkach pod Wawrem, Grochowem, Białołęką, Kałuszynem, Mińskiem. Wcześniej, w okresie napoleońskim, walczył w armii Księstwa Warszawskiego.

We wrześniu 1939 roku koszary zostały zbombardowane przez Niemców. Po wojnie w obiektach pokoszarowych umieszczono biura Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, które zburzono w latach 60 XX wieku podczas porządkowania całego placu.

Koszary przy moście

Obok koszar piechoty zlokalizowanych w rejonie dzisiejszego Placu Solidarności oraz koszar kawalerii, które znajdowały się przy ulicy Kościuszki, w XIX wieku powstały w Dębicy także koszary nad Wisłoką, przy wschodnim przyczółku mostu kolejowego.

Brak jest o nich szczegółowych informacji. Znany jest tylko rzut – zbliżony do kwadratu – przypominający koszary austriackie z połowy XIX wieku. Być może była to ufortyfikowana strażnica mostowa, jakie dość licznie budowano
w Galicji przy mostach i tunelach kolejowych.

W okresie I wojny światowej przy koszarach znajdował się lazaret (szpital), gdzie prawdopodobnie leczony był Jerzy Żuławski – poeta, prozaik, dramaturg, taternik, legionista, który zachorował na froncie wschodnim na tyfus brzuszny i zmarł w Dębicy 9 sierpnia 1915 roku. Został pochowany na cmentarzu wojskowym w Dębicy.


W latach 1922-1930 obiektami koszarowymi nad Wisłoką gospodarował III batalion 2. Pułku Strzelców Podhalańskich stacjonujący w koszarach piechoty w Dębicy. Batalion został przeniesiony do Sanoka najprawdopodobniej wiosną 1931 roku.
Poza koszarami nad Wisłoką, w rejonie dzisiejszej ulicy Kwiatkowskiego (w lesie w rejonie ulic: Krakowska, 1 Maja, Kwiatkowskiego), 7 października 1934 r. oddano do użytku strzelnicę garnizonową. Trzy lata później, wiosną
1937 roku, przy strzelnicy oddano do użytku nowe schrony amunicyjne. W czasie okupacji strzelnica była wykorzystywana przez Niemców.

źródło: UM Dębica

Shares