Stara Dębica

30. rocznica nadania tytułu Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata Rodzinie Świerczków z Jodłowej

Maria Świerczek z rodziną Pariserów: Abrahamem, Janem, Sarą i Różą, archiwum rodzinne , sprawiedliwi.org.pl

29 stycznia  minęła 30. rocznica nadania tytułów Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Polakom z terenu ziemi dębickiej: Kazimierzowi, Czesławie, Stanisławowi i Marii Świerczek z Jodłowej. Dwa lata wcześniej, 20 czerwca tytuł za uratowanie życia 4-osobowej rodzinie Pariserów przyznano ich ojcu  – Leonowi Świerczkowi.

1942 rok. Miejscowy policjant z Jodłowej ostrzega żydowską rodzinę Pariserów o planowanej następnego dnia egzekucji jodłowskich Żydów. 4 osobowa rodzina Pariserów (rodzice: Abraham i Sara oraz dwoje ich dzieci:  Róża i  Jan)ucieka do lasu. Do końca wojny małżeństwo z dwójką dzieci ukrywało się na przemian w leśnej ziemiance i gospodarstwach sąsiadów. Przez cały ten czas Świerczkowie nosili Pariserom jedzenie.

Dom w którym mieszkała podczas wojny Maria Świerczek
fot. archiwum rodzinne źródło: sprawiedliwi.org.pl

Jak wspominała w jednym z wywiadów Maria Świerczek “Pariserowie nie mieli szczęścia do kryjówek. W pierwszym domu gospodarze zaprosili ich na kolację, by wydać w ręce Niemców. Jeszcze tej samej nocy Pariserowie uciekli z więzienia. Z kolejnego domu gospodarz wyprosił ich w biały dzień. Wtedy przyszli do Świerczków. Był 1944 r. ” I Świerczkowie do końca wojny ukrywali ich i przynosili im jedzenie. Po wojnie rodzina Pariserów wyjechała do Stanów Zjednoczonych.Maria Świerczek, gdy przyszli do ich domu  Pariserowie miała 14 lat i z ich synem Jankiem chodziła do szkoły. Po latach została nauczycielką i dyrektorką szkoły w Rzepienniku Suchym k. Ciężkowic.   Zmarła 20 września 2013 roku. Rodzina Świerczków z Jodłowej ukrywała także od czasu do czasu w swojej stodole Heśka, cudem ocalałego z egzekucji, który uciekł nagi znad dołu, który Niemcy kazali Żydom wykopać na własny grób.

Maria Świerczek fot. Ewa Seniczak – Ścibor (sprawiedliwi.org.pl)

29 I 1992 r. Kazimierz, Czesława, Stanisław i Maria Świerczek otrzymają  medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Maria Waleria Świerczek została ponadto odznaczona 9 II 2010 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Odebrała go w Rzeszowie z rąk Marii Kaczyńskiej, małżonki prezydenta RP.

W ratowanie Pariserów  włączył się także Andrzej Porębski z Przeczycy, który pomagał rodzinie Leona Świerczka w ukrywaniu i żywieniu małżeństwa Pariserów.  Andrzejowi Porębskiemu za uratowanie życia Sarze i Abrahamowi Pariserom w dniu 16 III 1992 r. medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” przyznał Instytut Yad Vashem.

Shares